گرداندگان روی صحنه و پشت پرده رسانه های دولت سیزدهم

حسین قره: تیم رسانه ای هر دولت تقریباً پیش از شکل گیری دولت و از ستادهای انتخاباتی شکل گرفته و بالا می آید، عموماً کسانی در تیم رسانه ای دولت ها قرار می گیرند که در کوران انتخابات در کنار نامزدها بوده و با طرح ها و برنامه های رسانه ای در راستای اهداف نامزد منتخب، ضمن تولید محتوا، اطلاع رسانی و توزیع با گستره ملی -در صورت لزوم بین المللی- سعی در آشکارا سازی توانایی های نامزد خود دارند.

اصولاً قدرت پیش بینی حرکت رقبا و آمادگی برای پاسخ و حضور به موقع از وظایف تیم رسانه ای است.

تیم رسانه ای دولت سیزدهم که تقریباً تمام توان اصول گرایان و نواصول گرایان و جبهه پایداری در انتخابات 1400 بود، تشکیل شده از کسانی است که پشت و روی صحنه سیاست حضور داشته و نقش آفرینی کرده اند. بسیاری از آنان چهره هایی از اصول گرایان بودند که با دولت احمدی نژاد اختلاف و زاویه پیدا کرده و جدا شدند و به تیم نامزد اصلی آن دوره اصول گرایان شهید حجت الاسلام رییسی پیوستند و بعد از برگزاری انتخابات کرسی های رسانه ای دولت را از آن خود کردند.

در نمای کلی تیم رسانه ای دولت ها اگرچه در قبل از انتخابات شرح وظایفی برای پروپاگاندا و حاشیه سازی و جنجال دارند؛ اما بعد از انتخابات به جز مواردی خاص به دنبال کاهش حاشیه سازی و خنثی کردن تنش ها و آرامش فضای بعد از انتخابات را در دستور کار قرار می دهند.

از نظر ساختار دولتی و دستورالعمل های قانونی تیم رسانه ای دولت مشخصاً در بخشی از بدنه دولت جذب شده و بیشتر در سه نهاد متمرکز می شوند، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نهاد متولی ارتباط با اهل فرهنگ و رسانه، که وظایفی همچون تعریف خطوط و جریان سازی و خط دهی به اهالی رسانه را دارند.

شورای اطلاع رسانی دولت، به عنوان نهاد متولی پایش اخبار و افکارسنجی بر مبنای داده های رسانه ای و آگاهی سازی مدیران بالادست.

دفتر ریاست جمهور در شکل کلان با زیر مجموعه هایی همچون معاونت اطلاع رسانی ریاست جمهوری که کاری همچون هماهنگی تمامی مراکز اطلاع رسانی کشوری و وزارت خانه ها را برعهده داشته و بین تمام نیروها ایجاد همگرایی می کند.

دراین بین سخنگوی دولت خود در بالادست شورای اطلاع رسانی و از مجموعه دفتر ریاست جمهوری نقشی محوری در انتقال سیاست های تبین شده دولت و انتشار هفتگی گزارش ها و… را برعهده دارد.

دفتر ریاست جمهور و معاونت اطلاع رسانی دولت

غلامحسین اسماعیلی رییس دفتر دولت سیزدهم از شخصیت های است که در پیشینه کاری خود سخنگویی قوه قضاییه را به مدت دو سال برعهده داشت، ششمین سخنگوی قوه قضاییه دکترای خود را از دانشگاه تربیت مدرس اخذ کرده و 5 سال ریاست سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور را برعهده داشته است. سابقه اسماعیلی اگر چه بیشتر قضایی بود، اما از اولین روز شروع به کار دولت سیزدهم از سوی شهید سید ابراهیم رییسی به عنوان رییس دفتر رییس جمهور منصوب شد.

جهرمی سخنگو و دبیر هییت دولت

علی بهادری جهرمی سخنگو و دبیر هییت دولت که در آغاز کار رییس شورای اطلاع رسانی نیز بود، و تا یک سال در این سمت ماند؛ اما در آذر 1401 سپهر خلجی جایگزین او در شورای اطلاع رسانی دولت شد. او همچنان سخنگو و دبیر هییت دولت باقی ماند و یکی دیگر از مدیران مستقیم تیم رسانه ای دولت سیزدهم است، جوانی متولد 1364 که او هم حقوق را در دانشگاه تهران خوانده است و چند سالی در قوه قضاییه خدمت کرده و با آمدن حجت الاسلام سید ابراهیم رییسی به دولت او نیز از قوه قضاییه راهی دولت شد.

بهادری جهرمی در سال های گذشته رییس سازمان بسیج حقوق دانان کشور، رییس سازمان بسیج حقوق دانان تهران و رییس مجمع عالی سازمان بسیج حقوق دانان تهران بزرگ بود. او به عنوان سخنگوی دولت تلاش کرد تا در بحران ها کشور نقش آفرینی کند و گزارش های را به مردم بدهد.

وزارت فرهنگ و ارشاد و زیر ساخت های ارتباطی

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجموعه ای از چندین شورا، نهاد، معاونت و سازمان است که تعدادی از آنان خود به تنهایی می توانند وزارتخانه ای باشند. بااین حال وزیر ارشاد مدیران ارشد رسانه های همچون روزنامه ایران، روزنامه رسمی دولت، خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، را با احکامی جداگانه تعیین می کند که گلوگاه رسمی خبری دولت محسوب می شوند. انتخاب معاونت رسانه ای و تبلیغات و اداره های کل رسانه های داخلی و خارجی و… از جمله حوزه اختیارات وزیر است که بخشی از تیم رسانه ای دولت برای هدف گذاری خرد و کلان محسوب می شود.

محمّدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم هم مقطع کارشناسی را حقوق خوانده است، 1354 در کبودرآهنگ همدان به دنیا آمده و دکترا در روابط بین الملل دارد. او بر اساس جایگاهش عملاً باید یکی از شخصیت های مهم اطلاع رسانی دولت باشد. او اگرچه در آغاز با تولید آثار هنری انقباضی برخورد کرد؛ اما بعد از حوادث تلخ 1401 از این رویکرد دست کشید و از هنرمندان خواست تا به عرصه بیایند و فضای را مخصوصاً برای اجرای کنسرت های موسیقی باز گذاشت.

چهره های موثر اما بدون نشانی واضح

یکی از چهره های رسانه ای پشت پرده و نزدیک به دولت سیزدهم میثم نیلی برادر مقداد نیلی داماد شهید ابراهیم رییسی است. میثم نیلی سمت رسمی در تیم رسانه ای دولت ندارد اما او مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است و با حکم و امضای محمدمهدی اسماعیلی در شورای عالی خبرگزاری ها عضو و در سازمان سینمایی نیز به عنوان هیات امنا انتخاب شده است. او از چهره هایی بود که در بحبوحه انتخاب محمود احمدی نژاد جزیی از یاران و انصاران او بود. او صاحب امتیاز سایت رجانیوز است، اسمی برگرفته از شهید محمدعلی رجایی، رییس جمهوری که تنها 36 روز ریاست جمهور را برعهده داشت؛ اما سابقه او در زندان و ساده زیستی اش به یک الگو تبدیل شد. نیلی و سایر اصول گرایان که حلقه پیروان محمود احمدی نژاد بودند، از او با نام رجایی دوم یاد می کردند، یکی از خروجی ها این حلقه فاطمه رجبی بود که در کتابی محمود احمدی نژاد را معجزه هزاره سوم نامید و یادداشت های تند و تیزی علیه همه جریان ها سیاسی و اجتماعی کشور می نوشت که در رجانیوز منتشر می شد. این گروه سال ها بعدازاین رفتار خود توبه کرده و از محمود احمدی نژاد فاصله گرفتند. میثم نیلی عضو جبهه پایداری است و با آن که در تیم سعید جلیلی در انتخابات حضور داشت؛ اما در دولت رییسی از اشخاص تاثیرگذار رسانه ای به حساب می آید.

وحید جلیلی نیز از دیگر افرادی است که اگرچه هیچ نقشی و سمتی در دولت ندارد؛ اما جایگاه او به عنوان قایم مقام سازمان صداوسیما همراه با پیمان جبلی از حلقه رسانه ای دولت محسوب می شوند. اگرچه مطابق قانون اساسی این سازمان باید ملی عمل کرده و در خدمت هیچ گرایشی نباشد؛ اما تولید برنامه های تبلیغی برای دولت سیزدهم و تخریب منتقدان و دولت های پیشین به عنوان بخشی از دستور کار این تیم با اهداف و گرایشات سیاسی کاملاً مشخص بوده است.

بااین همه بسیاری از همسویان دولت از جمله رسانه ها و روزنامه هایی که از یک مشرب فکری با دولت هستند در سه سال گذشته بارها از تیم رسانه ای دولت با تمام امکانات شکایت داشتند و اعتراض خود را اعلام می کردند. عده ای معتقد بودند بار اقدامات رسانه ای دولت را نه تیم که سید ابراهیم رییسی به دوش می کشید و در موقعی که تیم رسانه ای رفتار و صحبتی از رییس جمهور را منتشر می کرد، مورد مخالف خوانی بخشی از جامعه قرار می گرفت.

5757

گرداندگان روی صحنه و پشت پرده رسانه های دولت سیزدهم