نوری قزلجه، از کشاورزی تا وزارت جهاد کشاورزی

هرچند فضای معرفی کابینه دولت چهاردهم در ابتدا مورد نقد بعضی ها بود و عدم حضور برخی چهره‌ها در میان نامزدهای هیات دولت از طرفی و کنار گذاشته شدن بعضی از گزینه ها از طرفی دیگر انتقاد عده ای از فعالان و حامیان پزشکیان را در آورده بود اما همان طور که گذشت زمان نشان داد نه تنها هیچ کدام از چهره های شاخص فعال در تیم انتخاباتی او قهر نکرده اند که هیچ کدام از حمایت خود از پزشکیان و تلاش برای موفقیت او دست نکشیده اند. پزشکیان تا اینجا نشان داده است که که برای زمینه سازی تحول در راستای جلب اعتماد بیشتر مردم، قصد دارد کابینه ای تشکیل دهد که توانایی ایجاد تحولی نرم را داشته باشد. او همچنین نشان داده که دولت را شرکت سهامی نمی داند که برای سهم خواهان و رضایت سیاست سالاران سهمی را کنار گذاشته باشد. البته نمی توان انتظار داشت که همه انتخاب های او در یک تراز باشند زیرا دولت در شرایطی خاص به او سپرده شده است و کاری دشوار در پیش دارد و شاید به همین دلیل هم بودند کسانی که حاضر نشدند در این مسیر آبروی خود را به موفقیت دولت گره بزنند.

نوری قزلجه اما انتخابی متفاوت بود که انتخابش به سرعت بازخورد خوبی هم در پی داشت، از حمایت یکپارچه بخش کشاورزی مملکت از این انتخاب تا موافقت کمیسیون کشاورزی مجلس با برنامه های او. دلایل این ادعا حتی بیشتر از این هاست.

نوری در یک نگاه

غلامرضا نوری قزلجه متولد ۱۳۴۹ شهرستان بستان‌آباد از استان آذربایجان شرقی است. او نه تنها همه ی مراحل رشد را در حوزه فعالیتش طی کرده است و هرگز مانند بسیاری از اهالی سیاست پله های ترقی را چندتا یکی و آسانسوری نپیموده و در کسب تجربه:

• کار را از کشاورزی در روستا و در خانواده ای کشاورز آغاز نموده
• سپس کارشناس جهاد شده است
• رئیس اداره ای کوچک در مدیریت جهاد شهرستان شده و سپس به معاونت و مدیریت جهاد شهرستان رسیده
• به مسئولیتهایی در جهاد استان منصوب شده
• و سپس به ترتیب مشاور، قایم مقام معاون و سپس نماینده وزیر جهاد کشاورزی شده است.

وضع او در تحصیلاتش هم همین است زیرا رشدش روندی پیوسته را داشته :

• دیپلم کشاورزی گرفته
• دوره های لیسانس مهندسی کشاورزی و فوق لیسانس مدیریت کشاورزی را گذرانده است
• اکنون نیز در حال تدوین پایان نامه دکتری خود با عنوان سیاستهای توسعه کشاورزی است.

نوری قزلجه حتی در فعالیت های اخیرش هم پله به پله مسیر را طی کرده است:

• او قبل از این که به پارلمان سیاسی کشور (مجلس شورای اسلامی) بیاید با بالاترین رای در بین بقیه نامزدها به پارلمان بخش کشاورزی (سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی) کشور رفته است
• در مجلس شورای اسلامی نیز سه دوره نماینده بوده و هنوز هم هست و در تمام این سه دوره نیز عضو کمیسیون کشاورزی بوده که تخصص اوست
•  نوری در سومین دوره نمایندگی – دوره فعلی مجلس – نیز به عضو در هیات رئیسه مجلس رسیده است. شاید با این روند و با توجه به شزایط جدید سیاسی کشور بتوان او را یکی از گزینه های بالقوه ی ریاست آینده مجلس هم دانست اگر در مجلس بماند.

از همه این ها گذشته، نامزدی او برای وزارت نیز نماد طی کردن درست مسیر است زیرا او از معدود گزینه هایی است که از دل شورای راهبری ستاد پزشکیان بالا آمده است !

وزارت جهادکشاورزی، وزارتی به وسعت ایران

وزارت جهاد کشاورزی بعد از وزارت نفت بیشترین عرضه یارانه و ارز تخصیصی را در کشور دارد، امری که زمینه ساز رانت ها و امضاهای طلایی در این وزارتخانه شده و به همین دلیل هم هست که بزرگترین پرونده موسوم به اختلاس کشور بر سر بساط چای دبش آن پهن شده بود.

علاوه بر این همان طور که استقلال یک کشور در گرو تامین امنیت غذایی پایدار آن است که در بخش کشاورزی محقق می شود همان طور که قبلا نیز نوشته ام ( khabaronline.ir/xmbrF ) حل بزرگترین ابربحران فراروی کشورمان و بزرگترین تهدید زیست محیطی و اجتماعی کشور یعنی معضل آب و عوارض ناشی از فرونشست نیز عمدتا در دست وزارت جهاد کشاورزی است.

این ها به کنار، درابعاد اجتماعی نیز بزرگترین جامعه ی کاری همگن کشور کشاورزان هستند که بخش عمده ی اقشار آسیب پذیر را در کشور تشکیل می دهند و بزرگترین نهاد مردمی و تشکل صنفی کشور نیز نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی است که طبق آمار رسمی سال 1397 نزدیک به 110 هزار عضو تحصیل کرده دانشگاهی دارد و این آمار اکنون احتمالا به 150 هزار نفر نیز ممکن است نزدیک شده باشد. این در حالی است که متاسفانه هنوز بیشترین جامعه فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار در رشته های مهندسی در میان تحصیل کرده های کشاورزی و رشته های مرتبط است. علاوه بر این ها وزارت جهاد کشاورزی که هم با تولید سروکار دارد و هم با بازرگانی، آدم پاکدست و البته کارکشته ای می خواهد که بدور از عوامگرایی آستین همت را بالا بزند و تحول را در سایه تلاش و استفاده از همه ظرفیت ها دنبال کند.

این ها همه نشان می دهد که وزارتی با این عرض و طول و این حساسیت را نمی شود به به کسی سپرد که بقول اهالی سیاست هندوانه ی سربسته ای باشد و وزارتخانه به محلی برای کار آموزی او تبدیل گردد. نوری از این جهت انتخاب متمایزی است.

تخصص و کارآمدی، لازم اما ناکافی

تعهد:

اگر مانند عده ای، از زاویه دوگانه ی اشتباه تخصص-تعهد که به دنبال وزن کشی و حتی تقابل این دو مولفه مهم است نیز به نوری نگاه کنیم او علاوه بر این که تخصص و کارآمدی برای یک وزارتخانه ی تخصصی را دارد در طول زمان نیز باشندگی خود را در ایستادن در اقلیم خدمت به نظام و مملکت نشان داده است. او در این نگاه نیز کارنامه جالبی دارد و در حالی که در دام تندروی ها نیافتاده، اهل خط و خطبازی ها هم نبوده و به همین دلیل رئیس فراکسیون مستقلین در مجلس شده است ، فراکسیونی که عنوان ولایی را نیز دارد. نوری قزلجه دیدگاههای فن مدارانه ( تکنوکراتیک) دارد و به همین دلیل نیز به حزب کارگزاران سازندگی نزدیک است. اگرچه بر خلاف تخصص و تجربه نمی توان برای تعهد معیار قابل شمارشی در نظر گرفت و بر خلاف مواردی که داعیه داران تعهد و ظاهرسازان تقوا نشان، منافع مردم و نظام را به چوب حراج منافع فردی، حزبی و گروهی زده اند کارنامه عملکردی نوری را می توان در طول بیش از سی سال فعالیت پیوسته در این معیار نیز به دقت دید.

رابطه مندی:

نوری یک ویژگی خاص دیگر هم دارد و آن توانایی ارتباط است. باید اذعان کرد که مدیران ارشد در کشور ما گاهی لازم است برای پیشبرد امور از ویژگی دیگری به نظام ارتباط و دسترسی استفاده کنند، چیزی که در محافل از آن به عنوان لابی گری یاد می شود. فارغ از این که آیا رابطه مندی لازم است یا اصلا چیز خوبی است، نوری از این جهت بر چهارراه ارتباط نشسته است و در تلاقی دو خیابان «دولت» و «مجلس» جایگاه خاصی دارد. او که دوازده سال عضو مجلس بوده پشتوانه خوبی در مجلس و بخصوص کمیسیون مربوط به کشاورزی دارد و علاوه بر این هم استانی و همکار آقای پزشکیان است واز رابطه ای صمیمی ونزدیک با او نیز بهره مند است.

برنامه:

نوری قزلجه از معدود نامزدهای هیات دولت است که برنامه جامعی برای بخش کشاورزی نوشته و در آن با نصب العین قراردادن قانون برنامه هفتم چالش های پیش روی بخش کشاورزی و منابع طبیعی و آب را به دقت برشمرده و اقدامات آتی خود را در صورت رسیدن به صندلی وزارت در 221 فصل به تفکیک آورده است. این در حالی است که روز گذشته دو نماینده ای که در مخالفت با پیشنهادات دولت در مجلس صحبت کردند عملا به نوعی نوری و امثال او را تقویت کردند:

• سید مرتضی محمودی نماینده تهران مدعی شد که برنامه ای عملیاتی در دولت مشاهده نکرده است در حالی که نوری قزلجه علاوه بر این که برنامه ای مفصل ارائه کرده به اذعان کارشناسان برنامه اش کاملا اجرایی و حرفه ای تنظیم شده است.
• نصیرپور نیز از معرفی افراد بی تجربه در کابینه گلایه کرد در حالی که نوری همانطور که ذکر شد نماد تجربه ای کاملا مرتبط، پیوسته و کشورشمول است.

شفافیت:

نوری برنامه ای آماده کرده و بر خلاف دیگران که هرگز برنامه های ادعایی خود را با گذشت سالها منتشر نکردند آن را در معرض قضاوت کارشناسان در کشور قرار داده است و این یک ویژگی متمایز اوست. او در این برنامه بجای کلی گویی و حرف های شعاری و وعده های دست نیافتنی، با توجه به اشرافی که به برنامه هفتم داشته بخشی را به سنجه های کمی برنامه اختصاص داده است. او در 29 ردیف هدفها را به شکل عدد و رقم آورده و کاری کرده که ادعاهایش در برنامه در عملکرد آینده اش به سادگی قابل کنترل و قضاوت باشد. به تعبیری شاید بتوان گفت که نوری با این کار آبروی سی ساله خود را در معرض قضاوت آیندگان قرارداده است.

این کار او از آن کارهایی است که صداقتش را به وضوح نشان داده و می توان به این صراحتش اهمیت داد. شاید شیوه متفاوت نوری قزلجه در کنار تجربه، تخصص، کارآمدی و توانایی های رابطه مند او از دلایلی باشد که بخش کشاورزی به او اعتماد کرده است و سازمان نظام مهندسی کشور نیز به صراحت به حمایت از او پا به میدان گذاشته است، حمایتی که تاکنون با مخالفت سازمان های نظام مهندسی کشاورزی هیچ استانی مواجه نشده است. این ویژگی ها باعث شده است که حتی مخالفان و رقبایش نیز در رابطه با او با احتیاط صحبت کنند وحتی یک نماینده هم استانی اش نیز اذعان کرده است که بر خلاف رقابت همیشگی اشان ، او را مناسب وزارت می داند.

اگرچه هنوز مشخص نیست که فردا طبق زمان بندی جلسات مجلس،  چه کسانی به عنوان مخالف و موافقش صحبت خواهند کرد و چه خواهند گفت و اگر چه هیچکس نمی داند که روز چهارشنبه این هفته آرای اعتماد به او چگونه از گلدان مجلس درخواهد آمد و نمایندگان چه گلی به سر بخش کشاورزی خواهند زد اما تحلیل گران بسیاری بر این باورند که او اعتماد مجلس را به نحو ممتازی به دست خواهد آورد و احتمالا از این جهت یکی از نقاط قوت دولت چهاردهم و در آینده احتمالا یکی از ژنرال های هیات دولت خواهد شد، اگر در ادامه نیز عزم خود را بر این مسیر جزم کند. شاید نوری قزلجه به جای آن که با رفتن از مجلس به دولت کسب اعتبار کند دولت از حضور او برای پیشبرد برنامه های استراتژیکش بیشتر بهره مند گردد.

بی تردید آن هایی هم که با نوری ساز مخالف بزنند باید برای افکار عمومی و بخصوص برای جامعه کشاورزی حوزه انتخابیه خود پاسخ قانع کننده ای داشته باشند.